Hỏi (chi tiết):
Thưa cha, vừa qua có một cha nói với chúng con là: “Ai cư ngụ (trong trường hợp tạm trú) ở giáo xứ mình một tháng là thuộc quyền của giáo xứ” nên cha xứ có quyền lo hồ sơ hôn phối,… Nhưng theo Giáo luật thì con thấy phải cư trú từ 3 tháng trở lên (bán cư sở). Vậy theo cha vấn đề này như thế nào? Xin cha cũng cho chúng con biết về các trường hợp cư sở, bán cư sở và trách nhiệm của cha xứ đối với các trường hợp này như thế nào?
Đáp:
I. Giáo Luật chung
Điều 1115 của Bộ Giáo Luật 1983 quy định: “hôn nhân phải được cử hành trong giáo xứ nơi một trong hai bên kết ước có gia cư hay chuẩn cư hay đã cư ngụ một tháng...”.
1- Gia Cư (domicilium): Giáo Luật quy định “ai cư ngụ trong địa hạt của giáo xứ nào, với ý định sẽ ở vĩnh viễn nếu không có gì thay đổi, hoặc đã ở trọn 05 năm, thì thủ đắc gia cư” (GL 102,1).
Nơi cư ngụ, hiểu theo nghĩa thông thường, là nơi nghỉ đêm, không phải nơi lao động hay học tập...
“Ai đi khỏi nơi cư ngụ với ý định không trở lại, thì mất gia cư hay chuẩn cư” (GL 106). Nếu một người bán nhà dời đi nơi khác hay đã chuyển hộ khẩu thường trú, đương nhiên mất quyền về gia cư hay chuẩn cư.
Nếu một người đi lao động nơi khác hơn 05 năm, vẫn còn nhà cửa và hộ khẩu thường trú ở quê quán, thì không mất quyền hạn về gia cư hay chuẩn cư. Điều luật 102 và 106 không ngăn cản người này nhận là mình có 02 gia cư, nơi quê quán và nơi đã thực sự cư ngụ trên 05 năm. Như thế một người từ Hà Nội vào Sài Gòn lao động đã tr